BUTOKSAMINA

Pochodne metoksaminy, tj. butoksamina oraz N-izopropylometoksamina, czyli izopropoksamina (IMA, BW 61-43), są obdarzone działaniem a-adre- nomimetycznym, podobnie jak związek macierzysty (655), a ponadto mają 100 razy słabsze od propranololu działanie (J-adrenoIityczne [683], Charakterystyczną cechą pochodnych metoksaminy jest ich wybiórcze działanie na receptory umieszczone w mięśniach gładkich naczyń i oskrzeli [603, 607, 608, 774], Działanie agonistyczne na receptory (1-adrenergicz- ne oraz działanie błonowe butoksaminy i izopropoksaminy jest słabe. Butoksamina, w przeciwieństwie do propranololu, nie wydłuża okresu bezwzględnej refrakcji mięśnia sercowego, lecz pomimo to ma słabe działanie przeciwarytmiczne [655, 834] i kardiodepresyjne [1048]. O skomplikowanych zależnościach, jakie istnieją pomiędzy budową przestrzenną pochodnych izopropoksaminy a ich działaniem farmakologicznym p. str. 35.

Butoksamina i izopropoksamina zostały wycofane z lecznictwa [251], Leki te mają natomiast znaczenie w badaniach podstawowych. Kontrowersyjne poglądy dotyczące rozszczepienia przez pochodne metoksaminy działania metabolicznego i mechanicznego amin katecholowych na serce były dyskutowane poprzednio (p. str. 55). Pochodne metoksaminy niewątpliwie silniej hamują metaboliczne działanie amin katecholowych na wątrobę niż na mięśnie szkieletowe i mięsień sercowy [174, 175, 608, 774], co jest związane z większym powinowactwem pochodnych metoksaminy do wątrobowej cyklazy adenylowej niż do tego enzymu znajdującego się w mięśniach [683]. Butoksamina i izopropoksamina hamują metaboliczne skutki działania trijodotyroniny u szczurów i świnek morskich [206],

Pochodne metoksaminy różnią się bardzo od pozostałych LBA i sprawiają wiele niespodzianek badaczom okazało się np., że butoksamina i izopropoksamina, w przeciwieństwie do propranololu, hamują indukowaną przez izoprenalinę dyspersję melanosomów wewnątrz melanoforów skóry jaszczurki Anolfs caiolinensis [396], Zagadkowa wybiórczość butoksaminy w stosunku do metabolicznego działania amin katecholowych jest nadal przedmiotem zainteresowania wielu badaczy (p. str. 55). Izopropoksamina jest szvbko przekształcana w ustroju do metoksaminv.