Stomatologiczne masy akrylowe

Stomatologiczne masy akrylowe są produkowane w postaci proszku i płynu. Proszek składa się głównie z polimeru metakrylanu metylowego. Płyn natomiast stanowi przede wszystkim monomer metakrylanu metylowego. Proszek zmieszany z płynem tworzy ciasto akrylowe, dające się łatwo formować. Mała zawartość płynu w cieście akrylowym wpływa obniżająco na kurczliwość tworzywa, występującą podczas jego polimeryzacji. W większości preparatów proszek polimerowy składa się z drobnych perełek uzyskiwanych metodą emulsyjną, bezpośrednio z płynu monomerowego. Rzadziej spotyka się proszek składający się z maleńkich złomów i opiłków, które otrzymuje się przez rozdrobnienie odłamów spo- limeryzowanego w blokach tworzywa. Oprócz metakrylanu metylowego w skład płynu monomerowego wchodzą jeszcze często inne substancje, jak: metakrylan etylowy, chlorek winylowy, octan winylowy, styren, fta- lan dwubutylowy, ftalan dwumetylowy, salol, aceton, i inne. Odpowiedni dobór tych dodatków pozwala na uzyskanie wymaganych cech fizycznych spolimeryzowanego tworzywa. Ftalan dwubutylowy i dwumetylowy oraz salol przyspieszają i ułatwiają wymieszanie proszku polimerowego z płynem. Płyn zawiera niekiedy dodatek acetonu, który ułatwia łączenie się monomeru z polimerem. W celu zapobieżenia samorzutnej polimeryzacji płynu monomerowego dodaje się do niego tzw. stabilizatory (inhibitory), w postaci substancji redukujących (hydrochinon, pirogalol). Z tego samego względu monomer należy przechowywać w chłodnym pomieszczeniu oraz w butelkach z ciemnego szkła. Płyn monomerowy jest jadem protoplazmatycznym, wpływającym szkodliwie na tkanki.

Również proszek polimerowy, oprócz metakrylanu metylowego, zawiera dodatki innych żywic (pochodne winylowe, styren, ftalan), które nadają spolimeryzowanej masie odpowiednie właściwości fizyczne. Dla zapoczątkowania reakcji polimeryzacji, po zmieszaniu z płynem, dodaje się do proszku substancji utleniających, nazwanych katalizatorami. Najczęściej stosowanym katalizatorem jest nadtlenek benzoilu. Ma on na celu również zobojętnienie środka redukującego (stabilizatora) zawartego w płynie. Czysty polimer metakrylanu metylowego jest ciałem bezbarwnym o dużej przejrzystości. Ażeby tworzywo akrylowe naśladowało wyglądem tkanki naturalne, proszek zawiera określone barwniki i substancje wypełniające. Od barwników tych wymaga się obojętności dla tkanek i trwałości, zarówno w trakcie polimeryzacji, jak też podczas użytkowania protez. Jako substancję wypełniającą stosuje się najczęściej tlenek cynku. Czyni on masę nieprzeźroczystą.