Czynniki psychiczne

Czynniki psychiczne odgrywają dużą rolę w rozwoju seksualności człowieka, a zwłaszcza form jej uzewnętrzniania się. Seksualność sprzężona jest nierozłącznie ze strukturą osobowości człowieka: intelektem, emocjami, postawami, systemem wartości. Czynności seksualne, podobnie jak każde inne, wymagają rzetelnej wiedzy o świecie, pozytywnego stosunku do innych ludzi oraz umiejętności współdziałania z nimi. Są one związane z całością dążeń, którymi człowiek różni się od innych ludzi i które określają go jako człowieka są one także związane z organizacją funkcji jego ustroju. „Nic tu nie dzieje się spontanicznie, «z natury.» (Obuchowski, 1977, s. 268).

Rolę czynników psychicznych najwyraźniej można przedstawić na przykładzie powstawania zaburzeń seksualnych. Wszelkie zakłócenia w życiu uczuciowym, a zwłaszcza te o dużym ładunku emocjonalnym oraz zakłócenia w kontaktach międzyludzkich we wszystkich fazach życia, a także i w tej sytuacji w jakiej aktualnie znajduje się człowiek, mogą wieść do powstania zaburzeń seksualnych. W tych przypadkach zabu- rżenia te są przede wszystkim wynikiem nierozwiązanych problemów i konfliktów emocjonalnych. Są też zarazem zewnętrznym przejawem tych problemów i konfliktów istniejących w sferze emocjonalnej. Struktura psychiki ma charakter dynamiczny, to znaczy jest kształtowana przez wiele lat pod wpływem skomplikowanych, różnorodnych i niepowtarzalnych sytuacji życiowych. Stale też nadal się kształtuje pod wpływem rozlicznych aktualnie oddziałujących bodźców środowiskowych (dodatnich i ujemnych) oraz określonych przemian substratu ana- tomofizjologicznego, a między innymi procesów biochemicznych zachodzących w korze mózgowej. Uraz psychiczny wywołuje różne reakcje w zależności od tego, w jaki sposób psychika została dotychczas ukształtowana – przy czym liczba odmian struktury psychiki jest olbrzymia i praktycznie niezmierzona – oraz w zależności od tego, jakie aktualne bodźce na nią oddziałują. Pod wpływem urazu człowiek uruchamia nieświadomie cały szereg różnorodnych mechanizmów psychicznych, będących nabytymi w dzieciństwie stereotypami obronnymi, których pojawienie się w aktualnej sytuacji może być pozornie niezrozumiałe. Wszystko to sprawia, że symptomatologia zaburzeń seksualnych może byt bardzo różnorodna.