Fazy miesiączek – kontynuacja

W fazie poowulacyjnej zaznacza się coraz wybitniej hamowanie procesu rogowacenia. Ustępowanie działania hormonów rujowych przejawia się w zwijaniu się i pofałdowaniu uprzednio płaskich komórek i zmniejszeniu się ilości nabłonków zasadochłonnych, które jednak w tej fazie są jeszcze w przewadze. Zwiększa się ilość śluzu i pojawiają się krwinki białe. Komórki zaczynają występować w skupiskach.

We wczesnej fazie lutealnej nabłonek złuszcza się już i w komórkach zaczynają występować zmiany wsteczne. Komórki kwasochlonne zwijają się i strzępią komórki zasadochłonne wydłużają się i skręcają. Jądra ich są większe. Ilość śluzu stopniowo wzrasta. Wzrasta również stopniowo liczba leukocytów.

W późnej fazie oddziaływania hormonu ciałka żółtego komórki kwasochlonne są w mniejszości. Wszystkie komórki mają kształt nieregularny, często postrzępiony. Jądra w komórkach kwasochlonnych ulegają jakby rozpadowi. Komórki zasadochłonne tworzą grupy. Zaczynają występować komórki warstwy pośredniej, o kształcie wydłużonym lub wielokątnym, z jądrami położonymi obwodowo. Wzrasta ilość śluzu, leukocytów i bakteryj.

W fazie przedmiesiączkowej komórki kwasochlonne znikają prawie zupełnie. Większość komórek postrzępionych ulega ześluzowaceniu. Pojawiają się krwinki czerwone i komórki śluzówki macicy, świadczące o rozpoczynaniu się miesiączki.

Jest rzeczą znamienną, że w rozmazach późnej fazy lutealnej stwierdza się krótkotrwałe podniesienie poziomu hormonów rujowych i spadek ich wraz z poziomem progesteronu w ostatnich 24 godzinach przed wystąpieniem miesiączki.

Należy podkreślić, że u kobiet powyżej lat 40 zaznacza się skłonność do osłabienia zdolności wytwarzania hormonu ciałka żółtego, co przejawia się w obrazie cytologicznym rozmazów wydzieliny pochwowej. Ale i u kobiet młodszych w wydzielinie pochwy uwidaczniają się często wałiania we wzajemnym stosunku hormonów jajnikowych.